Sevgili dostlar,
Değerli canlar,
Bugünkü 'arşiv bilgisi' sohbetimiz;
Tarihi geçmişi çok eski olan bir nahiye üzerine olacak...
Ancak, olacak olmasına da...
Beni düşündüren tek şey;
Tarihsel geçmişi çok zengin olan bu nahiyenin öyküsü benim sohbet alanıma nasıl sığacak?
En iyisi fazla söze yer vermeden konuya girmek...
Sohbetini edeceğimiz Nahiyenin ilk adı; KIRIK
Son resmi kayıtlardaki bilinen adıyla; YAVUZKEMAL
(Ancak biz sohbetimizi KIRIK Nahiyesi üzerinden yapacağız.)
Bugün 'KULAKKAYA olarak bildiğimiz tarihi yerleşke;
1865 yılında Nahiye ilan ediliyor...
Nahiye yönetimine 13 köy bağlanıyor...
Ve il merkezi olarak da Trabzon gösteriliyor...
Kırık yerleşkesi Nahiye statüsüne kavuşunca;
İlk Nahiye Müdürü de; Mahmut Ağa oluyor...
Ve aradan bir yıl geçiyor;
1866 yılında Keşap, Akköy (Bulancak) ve Piraziz'de 'Nahiye' statüsüne kavuşunca, Giresun ilçesine bağlanıyor...
Giresun ilçesine bağlanınca Nahiye müdürü de değişiyor;
Ve bu kez Nahiye Müdürü Mehmet Ağa oluyor...
Resmi işlerin görülmesi için 'Katip' filanda verilmiyor...
1901 yılına geliniyor;
Bu defa Nahiye Müdürü, Mehmet Pir Efendi oluyor..
Meclis Üyeleri de şu isimlerden oluşuyor;
Bölge eşrafından Hasan Ustazade Hacı Hasan Ağa...
Fatsalızade Ahmet Tevfik Efendi...
Kafangelesoğlu Yani Ağa...
Ve Kılıçoğlu Anastas Ağa...
Uzun süredir idari olarak Şebinkarahisar'a bağlı olan Kırık Nahiyesi;
4 Aralık 1920 yılında Giresun merkez ilçeye bağlanmıştır...
1920 yılında Giresun'a bağlandığında;
Kırık Nahiyesinin müdürü Şebinkarahisarlı Piyazoğlu Hüsnü Bey...
Katibi; Ahmet Efendi...
Karakol Komutanı ise; Şebinkarahisarlı Bozacıoğlu Kazım Çavuştur...
1923 Cumhuriyet kuruluyor;
1924-26 yılları arasında Nahiye Müdürlüğünü Ziya Bey...
Belediye Başkanlığını ise Yusuf Ağa yapıyor...
Geçmişte Kırık Nahiyesinde bulunan kamusal binalar ise şunlar;
Nahiye Müdürlüğü binası...
Nahiye Karakolu...
Telgrafhane...
Kereste Fabrikası...
Ormandan -kolay tomruk taşınması için- orman içerisinden Kereste Fabrikasına 4-5 kilometre uzunluğunda demirli ray sistemi...
Kervancıları ağırlamak için iki Han...
Evler, dükkanlar ve kahvehaneler vardır...
1928 yılında 'Harf İnkılabının' hemen ardından okuma-yazmanın hızla öğrenilebilmesi için 3 yıl eğitim veren okul açılır...
Ancak, o günün kış mevsimi çok ağır olduğu için eğitime haftalarca ara verildiği görülür...
Yıl; 1930
Nahiyenin müdürü Yavuz Kemal Erkin'dir...
Ve yöre halkı tarafından çok sevilmektedir...
Çok sevilmiş olmasından ile gelmiş olacak ki;
Yörenin ileri gelenleri KIRIK nahiyesinin ismini Nahiye Müdürünün adı olan 'Yavuzkemal' isminin verilmesini istemektedir...
Ve yapılan resmi yazışmalardan sonra da 'Kırık' nahiyesinin adı YAVUZKEMAL olarak değiştirilir...
Ancak biz sohbetimize yine KIRIK Nahiyesi üzerinden devam edelim...
Ve birazda gündelik yaşamın gereksinimleri için o tarihlerde neler yapılırmış? birazcık da ona değinelim...
Giresun merkezden ve Kırık Nahiyesi üzerinden Şebinkarahisar'a ulaşım sağlamak için bir yol gerekmektedir...
Yıl; 1924 ile 1927 yılları arasıdır...
Ve bu yolun kazma-kürekle gerçekleştirilebilmesi, çok virajlı yolların düzeltilebilmesi için 'vergi ödeme imkanı' olmayan vatandaşların çalıştırılması düşünülür...
Ve çok keskin virajlar bu yöntemle düzelttirilir...
Sosyal yaşam ve geçim kaynaklarına gelince;
Kırık nahiyesine bağlı olan köyler tarımsal gereksinimlerini buğday, arpa ekerler ve pancar ve patates gibi ürünler ekip-dikerlerdi...
Diğer yandan;
Kendi gereksinimlerinin dışında -parasal getiriye yönelik- peynir, et ve çökelek satımı için besi hayvancılığıyla uğraşırlardı...
Bir yandan da -mevsimlik işçi- olarak orman işçiliği yaparlardı...
Kısacası;
Tarihsel geçmişi çok-çok eskilere dayanan KIRIK nahiyesi veya bugünkü adıyla KULAKKAYA yerleşkesinin tarihsel öyküsünü hacmi küçük sayfalara sığdırmak mümkün olmadığı için konuyu yavaş yavaş özetleyerek sonlandırmayı düşünüyorum...
Ve unutmadan hemen şunu da söylemek istiyorum;
Yavuzkemal Belde Belediye Başkanlığı olması gereken yerde olmalıdır,,,
Yani;
KIRIK adıyla tarihi yerleşke olan ve daha çok KULAKKAYA olarak bilinen yerde olmalıdır Belediyenin Hizmet Binası...
Özetlersek;
1958 yılında Dereli Nahiyesinin 'İlçe' statüsüne kavuşmasıyla birlikte Dereli ilçesine bağlanan YAVUZKEMAL Nahiyesinin resmi olarak tasfiyesi tam 16 yıl sürmüş olup ve 1974 yılında 'Nahiye Statüsü' sonlandırılmıştır...
Gelecek cumartesi;
Bir başka 'arşiv bilgisi' sohbetinde buluşmak üzere şimdilik kalın sağlıcakla...
