Türk Patent ve Marka Kurumunca 2021 yılında coğrafi işaret olarak tescillenen Şebinkarahisar karadutu, yaz aylarında olgunlaşıyor.
Asırlık ağaçlardaki meyveler, diğer dut çeşitlerinin aksine silkelenmeden tek tek elle toplanarak sepetlere dolduruluyor. Ateşte kaynatılan karadut, "şelek" adı verilen sepetlerden süzülerek şırası alınıyor.
Tekrar kaynatılan şıra, tepsilere dökülerek güneşte bırakılıyor. Yaklaşık bir hafta bu şekilde bekletilen şıra, sıcağın etkisiyle kıvam kazanarak pekmez halini alıyor. Şebinkarahisar'da yıllık yaklaşık 1000 kilogram karadut yetiştiriliyor.
Şebinkarahisar Ziraat Odası Başkanı Muhlis Arslan, AA muhabirine, Şebinkarahisar karadutunun marka değerinin artırılması için çalıştıklarını, tescilin bunun ilk adımı olduğunu söyledi.
Karadut ağacının meyve verme süresinin diğer türlere göre uzun olduğunu ifade eden Arslan, "İlçede 200 civarında karadut ağacı olduğunu tespit ettik. Bunlar içinde 400 yıllık, 800 yıllık ağaç da var." dedi.
Arslan, ilçe halkının karadut yetiştirmeye yöneldiğini dile getirerek, "Geleceği düşünerek vatandaşlarımız 3-5 de olsa karadut fidanı dikmeli, biz de yanlarında olacağız. Bu ağaçları dedelerimiz dikmeseydi biz bunu nasıl bugün hasat edecektik? Torunlarımıza miras bırakmak için karadut fidanı dikmemiz gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.
Diğer dut türlerinden üretilen ve Şebinkarahisar karadutu adı kullanılarak satılan pekmezler olduğunu belirten Arslan, bu durumun önüne geçmek için çalışma içinde olduklarını söyledi. Arslan, "Sahtelerin önüne geçmeye çalışacağız. Beyaz dutun siyahı var, aslında burada ona mor dut derler, bunu pekmez yapıp karadut diye satan var. Pahalı olduğu için üretiyorlar, bunun önüne geçmek için ilçemizde pekmez satışı yapanlarla görüşüp bir etiket çalışması planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
- "Bu pekmezin tadını bilenler mutlaka evlerinde bulundururlar"
Karadut pekmezi üretip ilçe merkezindeki iş yerinde satan Osman Kondu da Şebinkarahisar karadutunun diğer karadutlara göre biraz daha ekşi olduğunu dile getirdi.
Bahçesinde ailesinden kalan 500 yıllık ağaçlar olduğunu belirten Kondu, "Bu ağaçların özelliği çok geç yetişmesi. Bir ağaç 50 yıldan sonra verimli meyve vermeye başlar. Bu nedenle de pekmezi pahalı oluyor. Bu pekmezin tadını bilenler mutlaka evlerinde bulundururlar. Bunu genelde şifa kaynağı olarak tüketiyorlar, o nedenle de talep çok." dedi.
Kondu, bahçesine yeni fidanlar da diktiğini kaydederek, "Dedelerimiz dikmiş, biz meyvelerini yiyoruz. Biz de dikeceğiz ki bizden sonraki nesiller meyvesini yesin." diye konuştu. Karadut toplamanın zor olduğuna işaret eden Kondu, bir kişinin günde ancak 10 kiloluk bir kovayı doldurabildiğini ifade etti.
Kaynak: AA
